خواص شیر سویا برای سلامتی - ایران کلام

به گزارش ایران کلام، بسیاری از افراد شیر سویا را به طور مرتب روزانه مصرف می نمایند. بعضی به دلیل مشکلاتی که لبنیات در دستگاه گوارش شان ایجاد می نماید و بعضی دیگر به خاطر گیاه خواربودن شیر سویا می نوشند. خواص شیر سویا برای سلامتی بسیار زیاد است. خصوصا به افراد مسن برای پیشگیری از پوکی استخوان، کاهش کلسترول و لاغری بسیار یاری می نماید.

شیر سویا چیست؟

شیر سویا از دانه سویا استخراج می گردد. شیر سویا کاربردهای فراوانی دارد و می تواند در دستورالعمل غذاهای مختلف جایگزین شیر بگردد. شیر سویا برای کسانی که از بیماری عدم تحمل لاکتوز رنج می برند، منبع خوبی از پروتئینمحسوب می گردد. شیر سویا در طعم های وانیلی، شکلاتی و… وجود دارد. مصرف شیر سویای نمکی هم در بعضی کشورها مانند چین و هندوستان رواج دارد.

وجود اندازه فراوانی از پروتئین ها و ویتامین های باکیفیت شیر سویا را به مکملی مناسب برای حضور در رژیم گیاهخواری تبدیل نموده است. سویا یکی از حبوبات است که از آن فراورده های غذایی مختلفی تهیه می گردد. بسیاری از محصولات سویا به خاطر پروتئین بالا در رژیم غذایی گیاه خواران جایگزین گوشت می شوند. سویا و محصولات آن از مواد اولیه آشپزی آسیایی است.

از شیر سویا می توان در تهیه توفو استفاده کرد که نوعی خوراکی جایگزین پنیر است. گفته می گردد استفاده از شیر سویا از سال 82 میلادی در چین آغاز شده است. سویا در بعضی دیگر از کشورهای آسیایی مانند ژاپن و مالزی هم به طور گسترده ای مورداستفاده قرار می گیرد. امروزه سویا در سرتاسر دنیا استفاده می گردد و محصولات مختلف آن در کشورهای فراوانی وجود دارد.

حقایق تغذیه ای شیر سویاشیر سویای غنی نشده یا معمولی یکی از منابع خوب فیبر، انرژی، پروتئین، قند و چربی است. شیر سویا محتوی مواد معدنی فراوان است. از جمله آنها می توان به کلسیم، آهن، مهمیم، فسفر، پتاسیم، سدیم و زینک (روی) اشاره نمود. شیر سویا منبع خوبی از ویتامین هاست. ویتامین هایی مانند فولات، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، ویتامین B6، ویتامین B12، ویتامین D،ویتامین E و ویتامین K هم در شیر سویا یافت می شوند. بعلاوه شیر سویا محتوی اسیدهای چرب تک اشباع نشده و چنداشباع نشده است. تمام این مواد مغذی به حفظ سلامت یاری می نمایند.

شیر سویا سدیم کمی دارد و برای مبتلایان به فشار خون بالا گزینه ای عالی محسوب می گردد. منگنز موجود در شیر سویا برای عملکرد مناسب بسیاری از آنزیم های بدن لازم است. تیامین موجود در شیر سویا برای عملکرد مناسب عضلات، اعصاب و تأمین کربوهیدرات و انرژی سلول ها لازم است. فیبر حاصل از منابع غذایی گیاهی برای پیشگیری از بیماری های گوارشی ویبوست موردنیاز است. شیر سویا چربی های اشباع ناچیزی دارد.

مصرف محصولات با چربی های اشباع بالا موجب افزایش کلسترول خون و درنتیجه افزایش خطر بیماری های قلبی می گردد.

قیمت ارزان و افزایش محبوبیت سویا در سرتاسر دنیا موجب شده مطالعات و تحقیقات گسترده ای برای یافتن سایرخواص سویا برای سلامتی آغاز بگردد.

شیر سویای غنی شدهارزش تغذیه ای شیر سویا چه غنی شده یا معمولی ممکن است متغیر باشد. بااینکه اندازه پروتئین شیر سویا قابل مقایسه با پروتئین موجود در شیر گاو است، اما سایر مواد مغذی شیر سویا کمتر از شیر گاو است. بنابراین غنی کردن شیر سویا با انواع ویتامین ها و مواد معدنی یک اقدام رایج در فراوری صنعتی شیر سویا است. شیر سویای غنی شده به خاطر دارابودن کلسیم و ویتامین ها می تواند جایگزین مناسبی برای شیر باشد. این امر در کسانی که به لبنیات حساسیت دارند یا کسانی که رژیم گیاه خواری دارند، اهمیت چشمگیرتری پیدا می نماید. پروتئین ها و ایزوفلاون های موجود در شیر سویا (چه غنی شده یا معمولی) خاصیت فیتوکمیکالی داشته و می توانند از بسیاری از بیماری ها پیشگیری نمایند. ارزش تغذیه ای شیر سویا ممکن است بسته به شرکت فراورینماینده متغیر باشد.

خواص شیر سویا

1. جایگزین شیر معمولی

شیر سویا از جنبه های مختلف می تواند جایگزین مناسبی برای شیر گاو باشد. شیر سویا منبع خوبی از پروتئین و کلسیم است. پروتئین و کلسیم فواید زیادی برای سلامتی دارند. یکی از مزایای شیر سویا نداشتن لاکتوز است. لاکتوز قند طبیعی موجود در شیر است. بسیاری از بچه ها و بزرگ سالان قادر به هضم لاکتوز نیستند و مصرف آن می تواند موجب بروز علائمی مانند اسهال، استفراغ، نفخ شکم و گرفتگی ها گردد.

شیر سویا کاملا بدون لاکتوز است. درحالی که شیر گاو بدون لاکتوز بین 70 تا 99٪ بدون لاکتوز است. شیرهای بدون لاکتوز محتوی ماده ای هستند که موجب تجزیه اسید لاکتیک در مصرف نمایندگان می گردد. بنابراین افرادی که به عدم تحمل لاکتوز مبتلا هستند، شیر سویا را یک نوشیدنی خوب برای تأمین پروتئین و کلسیم موردنیازشان می دانند.

علاوه براین شیر گاو محتوی پروتئینی به نام کازئین است. این پروتئین در بعضی افراد موجب بروز مسائلی مانند بدترشدن حساسیت ها، افزایش مخاط و مسائلی در سیستم ایمنی بدن می گردد. به همین علت توصیه می گردد بچه های که عفونت مداوم گوش یا برونشیت مزمن دارند، مصرف شیر گاو را کاهش بدهند. بعلاوه به بچه ها مبتلا به آسم یا مسائل سینوس (سینوزیت) گفته می گردد که شیر مصرف ننمایند. زیرا موجب بروز مسائل مرتبط با این پروتئین می گردد. اینها در حالی است که پروتئین برای رشد و عملکرد مناسب کودک لازم است. در اینجاست که ارزش شیر سویا به عنوان جایگزینی برای شیر گاو بیشتر تعیین می گردد.

2. یاری به سلامت قلبیاری به سلامت قلب یکی از خواص شیر سویا است. شیر سویا محتوی پروتئین هایی است که برای رشد ضروری اند. پروتئین های شیر سویا از اسیدهای آمینه ای تشکیل شده اند که در پیشگیری از مسائل سلامتی مختلف مؤثرند. اسیدهای آمینه و ایزوفلاون های تشکیل دهنده پروتئین های سویا می توانند به کاهش کلسترول بد (LDL) یاری بنمایند. سایر مطالعات نشان می دهند مصرف ایزوفلاون های سویا سطح کلسترول سرم را در مردان مسن کاهش می دهد. مصرف شیر سویا می تواند به حفظفشار خون سالم در افراد مبتلا به دیابت نوع دو یاری بکند. بنابراین مصرف شیر سویا راهی مؤثر جهت بهبود سلامت قلبی-عروقی است.

3. خواص شیر سویا برای زنان؛ کاهش عوارض یائسگیشیر سویا می تواند بسیاری از مسائل ناشی از یائسگی را بهبود بدهد. مطالعات نشان می دهند ایزوفلاون های سویا می توانند به تثبیت سطح استروژن در دوران یائسگی یاری بنمایند. مصرف شیر سویا می تواند از بیماری هایی که در اثر کاهش طبیعی هورمون استروژن رخ می دهند، جلوگیری بکند. خاصیت آنتی اکسیدانی ایزوفلاون های سویا می تواند در کاهش بعضی بیماری ها مزمن مخصوصا بیماری های دستگاه قلبی-عروقی مؤثر باشد.

4. تسکین پوکی استخوانشیر سویا در تسکین پوکی استخوان در زنان یائسه مؤثر است. خطر پوکی استخوان در زنانی که در دوران یائسگی قرار دارند، افزایش می یابد. پوکی استخوان باعث شنمایندگی استخوان ها شده و کمبود کلسیم می تواند به پیشرفت این بیماری یاری بکند.

مطالعات نشان می دهند که رژیم غذایی محتوی پروتئین های جانوری ترشح کلسیم به ادرار را افزایش می دهند، درحالی که پروتئین های سویا این تأثیر را ندارند. ازجایی که غنی کردن شیر سویا با کلسیم روبه افزایش است، می توان گفت که شیرسویا می تواند مانند مکملی برای بدن محسوب بگردد. درمان با جایگزینی هورمون به یاری ایزوفلاون های سویا به طور طبیعی اجرا شده و می تواند به حفظ توده و تراکم استخوان یاری بکند. درنتیجه خطر شکستگی ها را در زنان یائسه کاهش بدهد.

5. پیشگیری از سرطانیکی دیگر از خواص شیر سویا پیشگیری از سرطان است. براساس مطالعه ای شیر سویا می تواند سطح استروژن سرم و خطرسرطان پستان را کاهش بدهد. سرطان پستان در میان زنان رایج بوده و سطح هورمون استروژن با بروز آن در ارتباط است. مخصوصا زنان یائسه بیشتر در معرض خطر سرطان پستان هستند و از محصولات سویا مانند شیر سویا برای خاصیت جایگزینی استروژن استفاده می نمایند. نتایج مطالعه ای نشان داد، مردانی که بیشتر شیر سویا مصرف می نمایند، کمتر در معرض خطر سرطان پروستات قرار دارند.

6. فعالیت آنتی اکسیدانیفعالیت آنتی اکسیدانی ایزوفلاون های سویا می تواند در برابر بعضی بیماری های مزمن مؤثر باشد. توفو خاصیت آنتی اکسیدانی و محافظت از کبد را داراست و می تواند آسیب ها و استرس اکسیداتیو را کاهش بدهد. یک مطالعه نشان می دهد که شیرسویا در پیشگیری از آسیب های کبدی ناشی از استرس اکسیداتیو مؤثر است. بعلاوه براساس یک مطالعه ای دیگر خاصیت آنتی اکسیدانی شیر سویا به افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی و کاهش علائم یائسگی در زنان یاری می نماید.

7. خواص شیر سویا برای لاغری و کاهش کلسترولبراساس یافته های تازه انستیتوی سلامت و تغذیه در ژاپن پروتئین های شیر سویا می تواند به کاهش کلسترول خون یاری بکند. کاهش کلسترول خون خطر مسائل و بیماری های قلبی را کاهش می دهد. درنتیجه افرادی که اکنون هم مشکل کلسترول بالا دارند، می توانند از خواص شیر سویا برای سلامتی برخوردار شوند.

مصرف شیر سویا که سرشار از ایزوفلاون هاست موجب کاهش چاقی ناشی از سوخت وساز در مردان و زنان می گردد. علاوه براین شیر سویا باعث کاهش مقدار دور کمر در افراد چاق یا دارای اضافه وزن می گردد. تأثیرات هورمونی ایزوفلاون های سویا از آدیپوژنز (چربی زایی) پیشگیری و از بزرگ شدن بافت چربی در افراد جلوگیری می نماید. مصرف ایزوفلاون های سویا نه تنها می تواند از چربی زایی جلوگیری کند، بلکه باعث کاهش کلسترول بد خون و پیشگیری از بروز بیماری های قلبی می گردد.

مضرات شیر سویامتأسفانه ممکن است طعم شیر سویا به نظرتان عجیب بیاید. بنابراین باید انواع شیر سویا مختلف را امتحان کنید تا طعم موردعلاقه تان را پیدا کنید و بتوانید به طور روزمره از آن محصول بهره ببرید. این امر برای متقاعدکردن بچه ها به خوردن شیر سویا سخت تر است.

علاوه براین شیر سویا محتوی اندازه کمی کلسیم است. بنابراین اگر می خواهید از شیر سویا به عنوان جایگزین شیر گاو بهره ببرید، باید از شیر سویای غنی شده با کلسیم یا مکمل های غذایی کلسیم بهره ببرید. اندازه کلسیم موجود در شیر سویای غنی شده می تواند تا 3 برابر شیر سویای معمولی باشد.

بعضی اوقات شیر سویا را از طریق جلبک دریایی غلیظ تر می نمایند. مصرف جلبک دریایی موجب بروز مسائل گوارشی در بعضی افراد می گردد. بنابراین پیش از مصرف منظم و زیاد، بهتر است اول شیر سویا را روی خودتان امتحان کنید.

ممکن است مصرف زیاد شیر سویا عوارض جانبی منفی ای بر جای بگذارد. به عنوان مثال می توان به مسائل معده مانند جمع شدن باد معده اشاره نمود. بعضی معتقدند محصولات سویا می تواند ریشه بعضی اختلالات تیروئید (کم کاری تیروئید،پرکاری تیروئید و …)، مسائل دستگاه فراوریمثلی و بروز علائم ناشی از آلرژی در بعضی افرادی بگردد که از سنین پایین از آن استفاده می نموده اند.

سخن آخرفارغ از علت تان برای آغاز به خوردن شیر سویا باید مراقب باشید که مصرف آن نه یک باره، بلکه آرام آرام آغاز کنید. زیرا تغییرات ناگهانی در رژیم غذایی تان می تواند بر گوارش و فرایندهای آن تأثیر منفی بگذارد.

بنابراین مصرف شیر سویا را کم کم افزایش بدهید تا بدن تان بتواند به تدریج با این تغییر کنار بیاید و واکنش های منفی احتمالی به حداقل برسد.

اندازه کالری شیر سویا طعم دار ممکن است بیشتر از شیر سویا معمولی باشد. زیرا شیر سویا طعم دار یا شیرین شده کالری بیشتری از شیر سویای شیرین نشده دارد. بنابراین کسانی که شیر سویا را برای کالری کمترش مصرف می نمایند، باید به این موضوع توجه و از شیر سویای شیرین نشده استفاده نمایند.

منبع: سایت چطور

منبع: راسخون